Mapa - Shinjuku (Tokio) (Shinjuku-ku)

Shinjuku (新宿区) – jeden z 23 specjalnych okręgów (dzielnic) japońskiej stolicy, Tokio, jedno z ważniejszych „podcentrów” miasta. Popularnie nazwa Shinjuku odnosi się do dużej dzielnicy rozrywkowej, biznesowej i handlowej wokół stacji Shinjuku.

Okręg ma powierzchnię 18,22 km2. W 2020 r. mieszkały w nim 349 743 osoby, w 222 820 gospodarstwach domowych (w 2010 r. 326 332 osoby, w 195 645 gospodarstwach domowych).

Okręg Shinjuku-ku został utworzony w 1947 r. po połączeniu trzech mniejszych okręgów-dzielnic: Ushigome-ku, Yotsuya-ku oraz Yodobashi-ku. W 2008 r. liczba ludności w okręgu wynosiła 312 418 mieszkańców, a gęstość zaludnienia 17 140 osób na km².

W Shinjuku mieszka stosunkowo wielu obcokrajowców, w tym w znacznej mierze pochodzących z Wietnamu, Nepalu, Mjanmy. W dniu 1 stycznia 2019 roku liczba rezydentów-cudzoziemców wyniosła 43 068 osób, co stanowiło 12,4% populacji dzielnicy. W ostatnich latach nastąpił znaczny napływ obcokrajowców z różnych krajów, zwłaszcza z Azji. Tokio jest domem dla ludzi ze 184 różnych krajów lub regionów, a ich liczba wyniosła 551 683 w 2019 roku.

Shinjuku rozwinęło się wokół dworca kolei państwowych i towarzyszących mu trzech dworców kolei dojazdowych: Keiō, Odakyū i Seibu (nieco dalej na północy). Ewolucja Shinjuku jest przykładem radykalnego przekształcenia struktury wiejskiej w metropolitarną, dokonanego w niecałe sto lat przy współudziale miasta i kapitału prywatnego.

Naitō, właściciel ziemski (daimyō), stworzył w 1698 r. pocztową stację odpoczynkową na drodze Kōshū-kaidō. Miejsce to zostało nazwane Naitō Shinjuku, czyli „nowa stacja Naitō”. Miejsce było szczególne, ponieważ rozwidlały się tutaj: droga Ōme-kaidō prowadząca z Edo w kierunku Ōme (jej śladem biegnie też dzisiejsza Shinjuku-dōri) oraz droga Kōshū-kaidō biegnąca w kierunku miasta Hachiōji.

Jeszcze w latach 80. XIX w. Shinjuku było wsią, rozwiniętą łańcuchowo wzdłuż obu dróg. W końcu lat 20. XX w. mapy topograficzne pokazują już wykształcone wokół stacji kwartały zwartej zabudowy, otoczone obszarem zabudowy rozluźnionej.

W 1885 r. obie drogi przecięła kolejowa linia obwodowa Yamanote prywatnej kolei Nippon Tetsudō, a w latach 1889–1894 powstała poprzeczna linia prywatnej Kōbu Tetsudō. Od tego czasu stacja Shinjuku stała się węzłem kolejowym.

Tereny dawnego majątku Naitō przekształcono w park Shinjuku (Shinjuku Gyo-en), otwarty w 1906 roku.

Kōshū-kaidō uzyskała wiadukt nad torami kolei prawdopodobnie przed 1915 r., a oś drogi do Tokorozawy została natomiast odkształcona, wskutek budowy wiaduktu kolejowego nieco dalej na północ. Przekroczenie to zostało wykorzystane przez dzisiejszą Yasukuni-dōri, doprowadzoną do Shinjuku ok. 1940 roku.